ANKARA-BHA
Dünya'nın yüzeyi büyük oranda derin okyanuslardan oluşmasına rağmen, yeni bir araştırma gezegenimizin en büyük ekosisteminin tabanını ne kadar az keşfettiğimizi gözler önüne serdi. Ocean Discovery League, Scripps Okyanografi Enstitüsü ve Boston Üniversitesi’nden araştırmacılar, derin deniz tabanının şimdiye kadar ne kadarının görsel olarak kaydedildiğini halka açık veriler üzerinden analiz etti.
67 yıllık derin deniz dalışı kayıtlarına göre, insanlık bugüne kadar derin deniz tabanının yalnızca yüzde 0,0006 ila 0,001’lik bir kısmını keşfetmiş durumda. Bu oran, yaklaşık 3.823 kilometrekarelik bir alana denk geliyor; yani ABD'nin en küçük eyaletlerinden Rhode Island’dan biraz daha büyük ya da Belçika'nın yaklaşık onda biri kadar bir alan.
Çalışmanın baş yazarı ve derin deniz kaşifi Katherine Bell ve ekibi, bu küçük keşfedilmiş alanın ne kadar sınırlı olduğunu daha iyi kavrayabilmemiz için görsel karşılaştırmalar sundu. Örneğin, söz konusu alan ABD'nin doğu kıyısına ya da Avrupa’daki Belçika üzerine yerleştirilmiş şekilde sunuluyor.
Araştırmacılar, derin deniz tabanına dair görsel kayıtların son derece sınırlı olduğunu ve bu kayıtların yaklaşık yüzde 30’unun 1980 öncesine ait siyah-beyaz, düşük çözünürlüklü fotoğraflardan oluştuğunu belirtti. Çalışmada 200 metreden daha derin dalışlara ait 43.000’den fazla kayıt toplandı; özel sektörün petrol ve gaz keşiflerine dair veriler ise dahil edilmedi.
Araştırma, 1960’lardan 2010’lara kadar derin deniz dalışlarının sayısının dört kat arttığını gösterdi. Ancak zamanla keşiflerin daha çok kıyılara ve sığ bölgelere yöneldiği dikkat çekti. 1970’lerde tüm dalışların yaklaşık yüzde 60’ı 2.000 metreden daha derin bölgelerde gerçekleştirilirken, bu oran günümüzde yalnızca yüzde 25’e düştü.
Bugün dünya okyanuslarının derinliklerini en çok keşfeden beş ülke bulunuyor: Amerika Birleşik Devletleri, Japonya, Yeni Zelanda, Fransa ve Almanya.
Ocean Discovery League Başkanı ve kurucusu Katherine Bell, "Derin okyanusa yönelik hızla artan tehditlerle – iklim değişikliği ve potansiyel maden çıkarma gibi – bu kadar geniş bir bölgenin sınırlı keşfi, bilim ve politika açısından büyük bir sorun oluşturuyor," diyerek uyarıda bulundu. Bell, kaynak yönetimi ve koruma konusunda bilinçli kararlar alabilmek için derin okyanusların ekosistemlerinin çok daha iyi anlaşılması gerektiğini vurguladı.
Araştırmacılara göre, dünya genelinde 1.000’den fazla keşif platformu kurulsa bile, Dünya'nın tüm deniz tabanını görselleştirmek yaklaşık 100.000 yıl sürecek.
Science Advances dergisinde yayımlanan bu çalışma, küresel derin okyanusların keşfi ve korunmasına yönelik çabaların köklü biçimde yeniden ele alınması gerektiğini ortaya koyuyor.
